Artykuł ten ukazał się w Braci Łowieckiej z grudnia 2008
| Używane lunety Carl Zeiss Jena poradnik |
|
"Cajs to cajs" jak mówią niektórzy, podkreślając renomę tej marki. Trudno się nie zgodzić - optyka tego producenta należy przecież do najbardziej cenionej. Zaznaczę tutaj że są 2 rodzaje "cajsów" - ten właściwy, z siedzibą w Wetzlar, oraz Carl Zeiss Jena, czyli DDR-owski "Zeiss". Właśnie lunety tego drugiego chciałbym opisać.
CZJ 6x42-M bez szyny
Najpopularniejszą lunetą Carl Zeiss Jena (w skrócie CZJ) jest model ZF 6x42-M (starsze modele serii S nie są przedmiotem naszego zainteresowania z racji ich wieku oraz archaicznych rozwiązań). Jeżeli posiada szynę montażową, to taka luneta wyśmienicie nadaje się na broń łamaną. Z lunety tej będziesz zadowolony o zmierzchu, choć na ciemną noc obiektyw 42 mm to troszkę za mało.
Luneta nocna CZJ 8x56-M
Następną w szeregu to pełnoprawna luneta nocna - ZF 8x56-M.
Oferuje całkiem niezłą jasność oraz odwzorowanie bieli. Kontrast oceniłbym na 4 w 5 stopniowej skali (oczywiście ta uwaga dotyczy także innych modeli, ale w lunecie nocnej nabiera szczególnego znaczenia). Luneta wymaga precyzyjnego montażu, gdyż posiada stosunkowo niewielki zakres regulacji krzyża.
Mała i zgrabna lunetka CZJ 4x32-M
Wypada jeszcze wspomnieć o najmniejszej lunecie z tej: ZF 4x32-M, choć tak naprawdę trudno jest dzisiaj znaleźć dla niej zastosowanie (kiedyś była montowana na dubeltówkach do polowań nocnych).
Oraz lunety VZF czyli nastawne:
Luneta nastawna VZF 1.5-6x42
Lunety serii VZF posiadają gruby 30mm tubus, w odróżnieniu od lunet o stałym powiększeniu z serii ZF
VZF 1.5-6x42-M to wspaniała, luneta uniwersalna. Nadaje się zarówno na polowania pędzone, jak i na podchód oraz na wieczorną zasiadkę.
Mało kto wie że Carl Zeiss Jena produkował także lunety o parametrach 3-12x56
Druga to luneta VZF 3-12x56-M. Ta uniwersalna luneta nocna została wyprodukowana w niewielu egzemplarzach więc trudno ją spotkać.
Wszystkie lunety serii -M są godne polecenia. Skoro jest to używany sprzęt, trzeba wiedzieć w jaki sposób zweryfikować jego stan techniczny (i optyczny).
Oto kilka prostych porad:
1.oglądamy dokładnie szkła szukając zarysowań. Szczególnie ważny jest okular. Obiektyw to kwestia estetyczna - żadne zarysowanie obiektywu nie będzie wpływać na własności użytkowe lunety, natomiast każda większa rysa na okularze będzie przeszkadzać w obserwacji.
2.oglądamy wnętrze okularu pomiędzy 1szą a 2gą soczewką. Ta przestrzeń często ulega zabrudzeniu.
3.spoglądamy przez lunetę szukając paprochów w polu widzenia jest to rzadkie zjawisko ale zdarza się że w lunetach eksploatowanych na silnych kalibrach, po wielu latach (a raczej wielu strzałach) na soczewki opadają pyłki z wyczernienia wnętrza lunety.
4.sprawdzamy zoom lunety używanej zmniejszamy nastawę powiększenia na minimalną i energicznie potrząsamy lunetą. Jeżeli usłyszymy głośniejsze grzechotanie (niewielkie jest normalne), to znaczy że wysechł smar na rolkach układu odwracającego i/lub pojawił się tam nadmierny luz.
5.czasami, chociaż rzadko, luneta ulega zaparowaniu wewnątrz. Oznacza to że któreś z uszczelnień przestało trzymać.
6.każda luneta z szyną ma wiercenia. Ilość otworów musi się jednak mieścić w rozsądnych granicach tak, aby lunetę dało się jeszcze zamontować.
W przypadku wystąpienia objawów opisanych w punktach 2-5 lunetę należy wysłać do warsztatu optycznego.
Lunety CZJ najczęściej wyposażone są w szynę, co nie każdemu musi odpowiadać (słusznie lub nie, ale nasi myśliwi preferują montaże na obejmach). W przypadku napotkania problemu Nr 6 szynę należy po prostu usunąć (bez obawy o utratę sztywności lunety) a lunetę zamocować na obejmach. Trzeba to jednak zrobić fachowo przy użyciu frezarki, a nie pilnikiem na kolanie!
Luneta ZF 8x56 z szyną zamontowana przy pomocy czeskiego wózka na sztucerze CZ 550
Inny problemem z którym często się spotykamy to brak gumki przy okularze można ją jednak dokupić w sklepach myśliwskich.
okular lunety CZJ VZF 1,5-6x42-M
Lunety CZJ są bardzo odporne na odrzut. Nie mamy się co obawiać przestawiania po strzale - już od pewnego czasu zajmuję się optyką i takie przypadki są niezmiernie rzadkie.
Kombinat Carl Zeiss Jena przestał istnieć w 1991 roku, już po zjednoczeniu Niemiec. Spadkobiercą spuścizny po CZJ jest DOCTER - zobacz sam(a) jakie podobne są lunety tych producentów.
luneta CZJ VZF 1,5-6x42-M
Na zakończenie zacytuję fragment z instrukcji obsługi lunety CZJ dotyczący jej trwałości:
"Właściwie eksploatowana luneta posiada praktycznie nieograniczony okres eksploatacji".
Witold Janicki
|
|
Wszelkie prawa autorskie są zastrzeżone. Kopiowanie i wykorzystywanie zawartości portalu www.optykamysliwska.pl bez zezwolenia zabronione.
|
